Jelitkowo

Wydawca: Biuro Wydawnicze "Ruch" Fotografię wykonał: M. Raczkowski , Z. Siemaszko

Dom Sanatoryjno – Wypoczynkowy „Zremb” . Plaża oraz Ośrodek Wypoczynkowy „Rzemieślnik”

Oliwa

Wydawca: Fotoplastyka Wydana: Sopot Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: Brak opisu

Gdańsk – Przymorze

Wydawca: Biuro Wydawnicze "Ruch" Wydana: 1966 Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: K. Kamiński

Falowiec na osiedlu „Przymorze” przy ul. Piastowskiej 90.

Z lewej strony osiedle „Tysiąclecia” a w oddali wśród drzew nie istniejący (szkoda) urokliwy kościółek pod wezwaniem  Św. Piotra i Pawła.

W roku 1925 zbudowana została w Jelitkowie kaplica należąca do parafii katedralnej; 1 listopada 1965 r. ustanowiono w Jelitkowie parafię pod wezwaniem św. św. Apostołów Piotra i Pawła. Na miejscu dawnej kaplicy rozebranej w 1979 r. stoi nowy kościół zbudowany w latach 1976-1981 według projektu E. Baranowskiego.

 

 

Oliva – Widok Ogólny

Wydawca: Foto "Fregata" Wydana: Gdynia Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: Brak opisu

Oliwa (kaszb. Òlëwa lub też Òléwa, łac. i niem.: Oliva) – dzielnica Gdańska, graniczy od północy z Sopotem.

Po raz pierwszy była wzmiankowana w 1186. Przez wieki była wsią klasztorną opactwa cystersów. Od 1874 była miastem, a od 1926 jest dzielnicą Gdańska. W obecnym kształcie administracyjnym, graniczy od wschodu z Przymorzem i Żabianką, od północy – z Sopotem, od południa – z dzielnicami Strzyża, VII Dwór i Brętowo, od zachodu z Matarnią i Osową. Jest otoczona od zachodu wzgórzami morenowymi porośniętymi Lasami Oliwskimi, tworzącymi Trójmiejski Park Krajobrazowy. Obszar Oliwy, w większej części odwadniany jest przez Potok Oliwski i jego dopływy.

Istnieją dwie hipotezy dotyczące pochodzenia nazwy. Pierwsza z nich (wysunięta niedawno przez polskich językoznawców) wskazuje na Oławę – hipotetyczną i nie występującą w żadnych źródłach słowiańską nazwę przepływającego przez Oliwę potoku. Druga (przez wieki istnienia klasztoru oliwskiego uznawana za jedyną) wywodzi jej pochodzenie od drzewka oliwnego (łac.: oliva)biblijnego symbolu, do którego mieliby odwołać się cystersi nadając nazwę klasztorowi i miejscowości. Bezspornym faktem jest, że po raz pierwszy nazwę w formie Olyva wymienia dokument z 1188.

Historia Oliwy

Nie wiadomo kiedy powstała Oliwa, choć badania archeologiczne wskazują na osadnictwo na tym terenie już we wczesnej epoce żelaza, a tradycja cysterska (niepotwierdzona przez inne źródła) wspomina o istniejącej w Oliwie siedzibie książąt pomorskich.

Odkryte zostały cmentarzyska z grobami, z okresu wpływów rzymskich, u stóp Wzgórza Pachołek i w okolicy VII Dworu

Pierwsza wzmianka o Oliwie dotyczy fundacji klasztoru cystersów w 1186. Zakonnicy uzyskali wtedy od pomorskiego księcia Sambora I (akt nadania z 18 marca 1188) kilka osad – w tym Oliwę, która na długie wieki stała się wsią klasztorną, a jej historia związała się bezpośrednio z historią opactwa cysterskiego. Pierwotny konwent liczył zaledwie 12 zakonników. Dlatego wzniesieno jedynie romańskie oratorium oraz drewniane zabudowania mieszkalne. W pierwszej połowie XIII wieku oratorium zaadaptowano na prezbiterium, dobudowano kaplice, zbudowano transept i zasadniczy korpus kościoła.

Ciąg dalszy: http://pl.wikipedia.org/wiki/Oliwa_Gdansk

Oliva – Konigl. Schloss

Wydawca: Brak Fotografię wykonał: Brak opisu

Pałac Opatów.

Najstarsza część budynku, tzw. Stary Pałac powstał w XV wieku, w stylu gotyckim. Świadectwem i pozostałością są wymiary oraz układ cegły (na zewnątrz pozostawiono nie otynkowane fragmenty muru) i gotyckie sklepienie krzyżowe w piwnicach. Po 1577 budynek został powiększony do dzisiejszych rozmiarów i służył opatom jeszcze do XVII wieku. W pierwszej połowie XVII wieku dobudowano do niego tzw. Nowy Pałac.

Budynek otrzymał ostateczny kształt w trakcie przebudowy w latach 17541756, z fundacji ostatniego opata klasztoru oliwskiego Jacka Rybińskiego. Utrzymany jest w stylu rokoko.

1 października 1831 nastąpiła likwidacja klasztoru oliwskiego, a jego dobra zostały rozdzielone pomiędzy miasto Gdańsk i króla pruskiego.

W okresie Wolnego Miasta Gdańska w pomieszczeniach pałacowych znajdowało się muzeum krajowe.

W roku 1945, pod koniec wojny pałac (w międzyczasie zdegradowany do roli magazynów) został podpalony przez Niemców, w ramach czyszczenia przedpola frontu przed Armią Czerwoną.

Oliwa – Fasada Katedry.

Wydawca: Krajowa Agencja Wydawnicza Wydana: 1978 Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: J. Uklejewski

Jako ciekawostkę podaję informację, iż autor pocztówki w czasie robienia zdjęcia do niej uchwycił, przez czysty przypadek,  brata autora tej strony.

Gdańsk – Wrzeszcz (!)

Wydawca: Biuro Wydawnicze "Ruch" Fotografię wykonał: K. Kamiński

Na pocztówce błędny opis gdyż nie jest to widok na Wrzeszcza a na Osiedle VII Dwór. U dołu pocztówki dawna restauracja „Kasztel”.

Wrzeszcz – Bar i restauracja „Cristal”

Wydawca: Biuro Wydawnicze "Ruch" Fotografię wykonał: P. Krassowski

W legendarnym Cristalu bywali niemalże wszyscy, od polityków, gwiazd show biznesu po mafiosów. Ryszard Kokoszka, który był właścicielem tego lokalu, zasłynął z organizowania przyjęć urodzinowych i imieninowych dla Lecha Wałęsy. Bywał tam także nieżyjący już prałat Henryk Jankowski, a także były prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski z małżonką.

To właśnie tam w 1965 roku powstał zespół Czerwone Gitary – jeden z najsławniejszych zespołów w historii polskiej sceny muzycznej. Stałymi bywalcami byli także Zbigniew Niemczycki czy Tadeusz Drozda, a gościom śpiewały między innymi Irena Jarocka, Adrianna Biedrzyńska czy Danuta Rin. Jak mówią, bywali tu niemal wszyscy z mafią pruszkowską łącznie. Restauracja Cristal była wizytówką kulinarną, gastronomiczną Wrzeszcza.

Zdjęcia gościom restauracji robił tam fotograf Roman Baska.

Obecnie mieści się tam Kasyno Cristal.

Wrzeszcz – Aleja Grunwaldzka

Wydawca: Biuro Wydawnicze "Ruch" Wydana: 1968 Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: J. Korpal

Na budynku po prawej widać słynny neon „Gdańsk miastem kwiatów”

Poniżej ten sam widok ale w kolorze (Wydawca: Biuro Wydawnicze „Ruch”;  Nadana w dniu: 23.08.1967)

Wrzeszcz – Aleja Grunwaldzka

Wydawca: Biuro Wydawnicze "Ruch" Nadana w dniu: 14.07.1967 Fotografię wykonał: P. Krassowski

Widok na główna ulice Wrzeszcza – Aleję Grunwaldzką w kierunku Gdańska.

Na budynku na wprost  widać nie istniejący obecnie a słynny neon „Gdańsk miastem kwiatów”. Z prawej kolejny neon, tym razem reklamujący „Delikatesy”.

Po prawej w głębi miejsce gdzie zostanie wybudowany kompleks handlowy „Manhattan”. Zostanie wybudowany na miejscu parterowych budynków gdzie mieściła się, miedzy innym, popularna restauracja „Pod kominkiem”.

Gdańsk

Wydawca: Printcard Wydana: Warszawa Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: K. Kamiński

Gdańsk – ul. Jana z Kolna

Wydawca: LokoMotive Wydana: 1970

W tle nie istniejąca Stocznia Gdańska im. Lenina ( nazwa z przed 1989 roku).

Ulica Jana z Kolna (niem. Schichaugasse) – ulica w Gdańsku, przebiegająca przez Nowe Szkoty, Młode Miasto, Stare Miasto. Łączy śródmieście z Węzłem Kliniczna. Swoim położeniem wyznacza wschodnią granicę Młodego Miasta.

Ulica biegnie obok byłych terenów Stoczni Gdańskiej, które aktualnie zostały przeznaczone pod budowę nowej dzielnicy. W przyszłości ul. Jana z Kolna może dawać początek projektowanej trasy Nowa Wałowa.

Od wschodu ulica ograniczona jest linią kolejową Warszawa-Gdynia. Jedynym bezpośrednim połączeniem nad torami z Wielką Aleją jest aktualnie zamknięty dla ruchu kołowego „żółty wiadukt” w ciągu ulicy Kolejowej.

Ulica stanowiła przedłużenie staromiejskich Łagiewników. Ciąg ten, obejmujący także ul. Stolarską i mostek na Raduni, został założony w 1402 i do 1511 nosił nazwę Nowej Grobli.

Niegdyś droga przebiegała przez łąki przeznaczone do wypasu bydła. W XVII wieku nazywana była drogą Krowią. Następnie, aż do początku XX wieku nazywana była drogą Za szpitalem. W 1899 przekształcono ją w ulicę. Do 1945 nosiła nazwę Ferdinanda Schichaua, słynnego założyciela stoczni. Po przyłączeniu Gdańska do Polski ulicy nadano imię polskiego podróżnika i odkrywcy Jana z Kolna.

Gdańsk – Fragment stoczni

Wydawca: Biuro Wydawnicze "Ruch" Wydana: 1961 Fotografię wykonał: Brak opisu

Stocznia Gdańska (od 2006 roku: Stocznia Gdańsk SA) – jedna z największych polskich stoczni, zlokalizowana w Gdańsku na lewym brzegu Martwej Wisły i na Ostrowiu.

Powstała po 1945 na terenach, gdzie wcześniej istniały niemieckie stocznie Jana Klawittera (od 1804), następnie Kaiserliche Werft (od 1844) oraz Schichau (od 1890).

Stocznia Gdańska w ciągu swojej działalności zbudowała ponad 1000 w pełni wyposażonych statków pełnomorskich, kontenerowców, statków pasażerskich i żaglowców. Na jej terenie miało miejsce stłumienie protestów oraz zamordowanie trzech stoczniowców – ofiar wydarzeń grudnia 1970 roku. Jest także kolebką NSZZ „Solidarność”, gdzie podpisano porozumienia sierpniowe w 1980 roku.

W 1996 roku postawiona w stan upadłości, następie na bazie przedsiębiorstwa powstała Stocznia Gdańska – Grupa Stoczni Gdynia SA, od 2006 roku – Stocznia Gdańsk SA.

Gdańsk – ul. Marynarki Polskiej.

Wydawca: LokoMotive Wydana: 1967

Ulica Marynarki Polskiej (niem. Paul-Beneke-Weg) – jedna z dłuższych ulic w północnym Gdańsku. Przebiega przez dzielnice: Młyniska i Letnica, prowadząc do Nowego Portu, który jako jedyna łączy bezpośrednio z centrum. Prowadzi przez Oliwskie Łąki.

Ulica z linią tramwajową została zbudowana w 1929. Dwutorowa linia tramwaju została umieszczona między jezdniami. Po otwarciu nowej trasy tramwaju, została zlikwidowana dotychczasowa trasa wzdłuż ul. Wiślnej i nabrzeża portowego (obok Dworca Wiślanego).

W czasie II wojny światowej przy ul. Marynarki Polskiej mieścił się niemiecki obóz Gemeinschaftslager Schichau Lager.

Gdańsk Nowy Port – ul. Marnarki Polskiej i Wolności.

Wydawca: LokoMotive Wydana: 1969

Ulica Marynarki Polskiej (niem. Paul-Beneke-Weg) – jedna z dłuższych ulic w północnym Gdańsku. Przebiega przez dzielnice: Młyniska i Letnica, prowadząc do Nowego Portu, który jako jedyna łączy bezpośrednio z centrum. Prowadzi przez Oliwskie Łąki.

Ulica z linią tramwajową została zbudowana w 1929. Dwutorowa linia tramwaju została umieszczona między jezdniami. Po otwarciu nowej trasy tramwaju, została zlikwidowana dotychczasowa trasa wzdłuż ul. Wiślnej i nabrzeża portowego (obok Dworca Wiślanego).

W czasie II wojny światowej przy ul. Marynarki Polskiej mieścił się niemiecki obóz Gemeinschaftslager Schichau Lager.

Gdańsk – ul. Jana Z Kolna.

Wydawca: LOK Wydana: 1971

Ulica Jana z Kolna (niem. Schichaugasse) – ulica w Gdańsku, przebiegająca przez Nowe Szkoty, Młode Miasto, Stare Miasto. Łączy śródmieście z Węzłem Kliniczna. Swoim położeniem wyznacza wschodnią granicę Młodego Miasta.

Ulica biegnie obok byłych terenów Stoczni Gdańskiej, które aktualnie zostały przeznaczone pod budowę nowej dzielnicy. W przyszłości ul. Jana z Kolna może dawać początek projektowanej trasy Nowa Wałowa.

Od wschodu ulica ograniczona jest linią kolejową Warszawa-Gdynia. Jedynym bezpośrednim połączeniem nad torami z Wielką Aleją jest aktualnie zamknięty dla ruchu kołowego „żółty wiadukt” w ciągu ulicy Kolejowej.

Ulica stanowiła przedłużenie staromiejskich Łagiewników. Ciąg ten, obejmujący także ul. Stolarską i mostek na Raduni, został założony w 1402 i do 1511 nosił nazwę Nowej Grobli.

Niegdyś droga przebiegała przez łąki przeznaczone do wypasu bydła. W XVII wieku nazywana była drogą Krowią. Następnie, aż do początku XX wieku nazywana była drogą Za szpitalem. W 1899 przekształcono ją w ulicę. Do 1945 nosiła nazwę Ferdinanda Schichaua, słynnego założyciela stoczni. Po przyłączeniu Gdańska do Polski ulicy nadano imię polskiego podróżnika i odkrywcy Jana z Kolna.

 

Gdańsk – Kościół Św. Jakuba

Wydawca: Polskie Towarzystwo Krajoznawcze Wydana: Warszawa Numer: 223 Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: Dr. T. Przypkowski

Kościół św. Jakuba w Gdańsku (a nie jak błędnie opisano Św. Bartłomiej)– kościół rektorski w Gdańsku, należący do parafii św. Brygidy archidiecezji gdańskiej.

Rys historyczny

  • 1415 – marynarze gdańscy budują w tym miejscu kaplicę ku czci swego patrona, św Jakuba.
  • 1432-1437 – w miejsce kaplicy marynarze budują obecny kościół św. Jakuba.
  • 1551 – rada miasta Gdańska przeznaczyła kościół dla Polaków.
  • 1556 – kościół przejmują protestanci – kazania nadal głoszone w języku polskim.
  • 1636 – pożar niszczy świątynię. Odbudowa trwa 3 lata. Z tego czasu pochodzi obecna wieża.
  • 1807 – wojska francuskie zmieniają kościół na obóz dla jeńców pruskich i rosyjskich.
  • 1815 – wybuch w pobliskiej baszcie powoduje znaczne zniszczenia, kościół przestaje pełnić funkcje sakralną.
  • 1819 – kościół przebudowano na bibliotekę miejską i szkołę nawigacyjną.
  • 1904 – biblioteka jest przeniesiona do nowego gmachu, w kościele do końca II wojny światowej mieści się Gdańska Izba Rzemieślnicza.
  • 1946 – zniszczony zabytek przejmują OO. Kapucyni.
  • 1948 – zakon kapucynów odbudował kościół marynarzy gdańskich. Kościół zostaje ponownie poświęcony.

 

Gdansk.

Wydawca: Z-dy Fotopol Wydana: Gdansk Fotografię wykonał: Leszek J. Pękalski

Gdańsk – Episkopalny Kościół Metodystyczny

Episkopalny Kościół Metodystyczny „Immanuel Gemeidehaus der Bischöflichen Methodisten Kirche in Danzig”, a właściwie jego ruiny w 1945 r.

W roku 1906 gdański zbór liczył 140 członów i członków próbnych Kościoła Metodystycznego, a jego zarządcy planowali od 1902 roku wybudowanie stałego zboru z zapleczem, ale projekty zostały odrzucone przez władze.

Zadanie to do wykonania wziął na siebie pastor Heinrich Holzschuher (1906-1911). Budowa mimo wielu trudności trwała od 1906 do 1910 roku i zaowocowała postawieniem ceglanego okazałego zboru ozdobionego dla odróżnienia od sąsiednich obiektów dwoma wieżami zwieńczonymi krzyżami przy ul. Igielnickiej 1 (Näthlergasse 1) w pobliżu portu żeglugi rzecznej. Zbór posiadał na parterze obszerną salę do nabożeństw, a na piętrach 17 pomieszczeń przeznaczonych na potrzeby zboru i mieszkanie pastora oraz mieszkania do wynajęcia. Wyświęcono go w niedzielę 25 września 1910 roku, a kazanie w czasie uroczystego nabożeństwa wygłosił biskup William Burt.

Budynek zboru został uszkodzony w 1945 roku, a jego wieże uległy zniszczeniu. Dziś zamieszkują go osoby niezwiązane z Kościołem.

Gdańsk – Zbrojownia.

Wydawca: Krajowa Agencja Wydawnicza Wydana: 1976 Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: K. Jabłoński

Widoczna na pocztówce kolejka do taksówki to codzienny widok w PRL. Zdziwienie może budzić tylko, iż taka pocztówka uzyskała cenzorskie zezwolenie na jej wydanie.

Gdańsk – Wysoka Brama

Wydawca: Czytelnik Numer: Ser. G Nr 4 Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: E. Falkowski

Brama Wyżynna, dawniej także „Brama Wysoka” (niem. das Hohe Tor) – renesansowa brama miejska w Gdańsku, obecnie przy głównej trasie samochodowej (ulice Okopowa i Wały Jagiellońskie).

Do 1895 znajdowała się w ciągu szesnastowiecznych fortyfikacji, pomiędzy Bastionem św. Elżbiety i Bastionem Karowym oraz stanowiła główną bramę wjazdową do miasta, otwierającą ciąg tzw. Drogi Królewskiej.  Bramę zbudował do 1588 Willem van den Blocke. W dwudziestowiecznej literaturze rozpowszechnił się pogląd, że Bramę Wyżynną wybudował w latach 1574-1576 Hans Kramer, a następnie w latach 1587-1588 miała ona zostać oblicowana piaskowcem (rustykowana) przez W. van den Blocke’a. Franciszek Krzysiak wykazał, że jest to nieporozumienie – w rzeczywistości Kramer wybudował jedynie tzw. bramę wewnętrzną, która istniała do 1878, a następnie została wyburzona.       Masywna forma bramy nawiązywała do bram miejskich w Antwerpii (Sint-Jorispoort – Brama św. Jerzego z 1543-45, Kipdorppoort z 1550), opartych na wzorach włoskich. W przyziemiu cztery zdwojone pilastry toskańskie flankują trzy półkoliście zamknięte przeloty – środkowy, najwyższy, przeznaczony był dla ruchu kołowego, dwa boczne dla ruchu pieszego. Ta kondygnacja jest oblicowana rustyką z piaskowca, którego ciosy ozdobione zostały głęboko rytym ornamentem roślinnym. Górna kondygnacja, która musiała zakrywać uniesioną bronę środkowego przelotu, ozdobiona jest fryzem heraldycznym z trzema silnie wypukłymi herbami: pośrodku Rzeczypospolitej, po prawej Gdańska, po lewej Prus Królewskich. Fryz jest podzielony płaskimi, nieklasycznymi pilastrami, które kontynuują podziały pionowe dolnej kondygnacji i znajdują przedłużenie na attyce w rzeźbach czterech lwów. Całość nakryta jest płaskim dachem czterospadowym.

Na fasadzie znajdują się ponadto sentencje łacińskie:

  • Sapientissime fiunt quae pro Republica fiunt – „Najmądrzej dzieje się wszystko, co się dzieje dla Rzeczypospolitej”
  • Iustitia et Pietas duo sunt Regnorum omnium Fundamenta – „Sprawiedliwość i pobożność to dwie podstawy wszystkich królestw”, lub też jeśli przeczytamy tylko dolną linię – Rum omnium Fundamenta – „Rum podstawą wszystkiego”, co uznawane jest za typowy ówczesny gdański humor.
  • Civitatib.(us) haec optanda bona maxime Pax Libertas et Concordia – Dobra najbardziej dla państw pożądane to pokój, wolność, zgoda

Napisy, cyfry i herby były dawniej obficie złocone.

Na elewacji wschodniej, zwróconej ku Katowni, znajduje się płaskorzeźbiony herb Cesarstwa Niemieckiego, dodany w 1884.

Przed bramą znajdował się most zwodzony (właściwie trzy kładki: środkowa szeroka i dwie boczne, węższe), przerzucony nad fosą.   Projekt budowlany został zatwierdzony przez Radę Miasta w 1586. Ukończona w 1588, przez 290 lat brama istniała w niezmienionej formie. W 1861 fasada została poddana pracom restauracyjnym (ich śladem jest data umieszczona w kilku miejscach). W 1878 postanowiono zwiększyć przepustowość przejazdu – brama wewnętrzna została wyburzona, a po obu stronach bramy van den Blocke’a wybito w wałach dodatkowe przejazdy. Ponadto most zwodzony nad fosą zastąpiono stałą groblą. W 1884 oblicowano całość bramy rustyką (która wcześniej istniała tylko na elewacji zachodniej) i dodano fryz z herbem na wschodniej elewacji. W 1895 wały zostały całkowicie zniesione, a fosa zasypana. Do wolno stojącego budynku bramy przeniesiono w 1903 odwach i w związku z tym zamknięto przejazdy. Po demilitaryzacji Gdańska w 1920 pomieszczenia po odwachu zajęło biuro podróży Norddeutscher Lloyd. W 1945 uszkodzony został głównie wystrój rzeźbiarski bramy.

Gdańsk -

Wydawca: Biuro Wydawnicze "Ruch" Wydana: 1955 Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: A, Zborski

W 1961 na miejscu zburzonego hotelu Danzigerhof (Gdański Dwór) wybudowano budynek mieszczący pawilon meblowy, który w 1972 zaadaptowano na potrzeby biura miejskiego PLL LOT.

Gdańsk – Brama Wyżynna.

Wydawca: P.T.T.K. Wydana: Wrocław 1963 Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: T. Hormańczyk

Brama Wyżynna a przed nia budka z pracownikiem, który miał za zadanie przestawianie zwrotnicy przed nadjeżdżającymi tramwajami.

Z lewej budynek Salonu Meblowego później przemianowanego na budynek LOTu.

Gdańsk – Wieżą Więzienna.

Wydawca: Biuro Wydawnicze "Ruch" Wydana: Bułgaria 1980 Nadana w dniu: Bez obiegu Fotografię wykonał: T. Biliński

Z prawej, w głębi widoczny tramwaj kursujący wówczas przez Targ Węglowy. Przed wejściem do wieży widać postać milicjanta prawdopodobnie czekającego na „klientów” Wieży Więziennej.