Oliva
Oliwa (kaszb. Òlëwa lub też Òléwa, łac. i niem.: Oliva) – dzielnica Gdańska, graniczy od północy z Sopotem.
Po raz pierwszy była wzmiankowana w 1186. Przez wieki była wsią klasztorną opactwa cystersów. Od 1874 była miastem, a od 1926 jest dzielnicą Gdańska. W obecnym kształcie administracyjnym, graniczy od wschodu z Przymorzem i Żabianką, od północy – z Sopotem, od południa – z dzielnicami Strzyża, VII Dwór i Brętowo, od zachodu z Matarnią i Osową. Jest otoczona od zachodu wzgórzami morenowymi porośniętymi Lasami Oliwskimi, tworzącymi Trójmiejski Park Krajobrazowy. Obszar Oliwy, w większej części odwadniany jest przez Potok Oliwski i jego dopływy.
Istnieją dwie hipotezy dotyczące pochodzenia nazwy. Pierwsza z nich (wysunięta niedawno przez polskich językoznawców) wskazuje na Oławę – hipotetyczną i nie występującą w żadnych źródłach słowiańską nazwę przepływającego przez Oliwę potoku. Druga (przez wieki istnienia klasztoru oliwskiego uznawana za jedyną) wywodzi jej pochodzenie od drzewka oliwnego (łac.: oliva) – biblijnego symbolu, do którego mieliby odwołać się cystersi nadając nazwę klasztorowi i miejscowości. Bezspornym faktem jest, że po raz pierwszy nazwę w formie Olyva wymienia dokument z 1188.
Historia Oliwy
Nie wiadomo kiedy powstała Oliwa, choć badania archeologiczne wskazują na osadnictwo na tym terenie już we wczesnej epoce żelaza, a tradycja cysterska (niepotwierdzona przez inne źródła) wspomina o istniejącej w Oliwie siedzibie książąt pomorskich.
Odkryte zostały cmentarzyska z grobami, z okresu wpływów rzymskich, u stóp Wzgórza Pachołek i w okolicy VII Dworu
Pierwsza wzmianka o Oliwie dotyczy fundacji klasztoru cystersów w 1186. Zakonnicy uzyskali wtedy od pomorskiego księcia Sambora I (akt nadania z 18 marca 1188) kilka osad – w tym Oliwę, która na długie wieki stała się wsią klasztorną, a jej historia związała się bezpośrednio z historią opactwa cysterskiego. Pierwotny konwent liczył zaledwie 12 zakonników. Dlatego wzniesieno jedynie romańskie oratorium oraz drewniane zabudowania mieszkalne. W pierwszej połowie XIII wieku oratorium zaadaptowano na prezbiterium, dobudowano kaplice, zbudowano transept i zasadniczy korpus kościoła.
- 1224 (1226?) i 1234 (1236?) – napady Prusów
- 1246, 1247, 1252 – napady Krzyżaków
- 1279 – osada Polane, wzdłuż obecnej ulicy Polanki, wymieniona została w dokumencie
- 1308 – najazd brandenburski
- XIV wiek – obok klasztoru cysterskiego powstał murowany, na miejscu wcześniejszego drewnianego, trójnawowy kościół parafialny pw. św. Jakuba
- 1350 – pożar w klasztorze i kościele
- 2-ga połowa XIV wieku – odbudowa klasztoru i kościoła w stylu gotyckim
- 1433 – najazd husytów
- 1577 – zniszczenie Oliwy (w tym kościoła parafialnego) przez gdańskich żołnierzy
- 1591-1593 – odbudowa kościoła parafialnego w formie dwunawowej
- 1626 – najazd Szwedów
- 28 listopada1627 – bitwa pod Oliwą
- 1656 – najazd Szwedów
- 3 maja1660 – pokój oliwski (koniec potopu szwedzkiego)
Ciąg dalszy: http://pl.wikipedia.org/wiki/Oliwa_Gdansk